Een beetje van dit, een beetje van dat

Aan de ene kant…

De grootte van het gat in de ozonlaag boven de Zuidpool heeft een nieuw record bereikt. Volgens de Nasa strekte het gat zich op 25 september uit over een oppervlakte van 29,5 miljoen vierkante km. Maar erger nog, ook de dichtheid van het ozon was de laagste ooit gemeten.

Het ozon in de hogere lagen van de atmosfeer beschermt de mens en andere levende wezens op onze planeet voor de gevaarlijke ultraviolette straling van de zon, die huidkanker kan veroorzaken. In de volgende twintig jaar zullen er grote gaten blijven ontstaan; daarna zouden ze moeten verkleinen. Om verbeteringen te bewerkstelligen, is het belangrijk dat landen de Conventie van Wenen en het Protocol van Montreal inzake de schadelijke uitstoot van gassen naleven.

(Bron: De Standaard 3/10/2006)

Ozongat? Was dat niet iets van zoveel jaren terug…? Toen er in onze frigo’s iets zat wat, begrijpe wie kan, de ozonlaag op meer dan 15 kilometer hoogte aantastte? En als er in de zomer nekeer teveel ozon in de lucht zit, dan is ’t ook weer niet goed! Heeft er iemand opgekeken als het nieuws over het jaarlijkse ozongat verspreid wordt? We zijn er precies onderhand aan gewend geraakt…

Voor alle duidelijkheid, de (of het, maakt volgens Van Dale niet uit) ozon op meer dan 15 kilometer hoogte ontstaat wanneer elektrische ontladingen (bliksem) een zuurstofatoom van het zuurstofmolecule (O2) afpulken. Een zuurstofatoom op zichzelf is zeer ongelukkig en vormt dan nog liever een ménage à trois met een zuurstofmolecule, zodat ozon (O3) ontstaat. Zulke driehoeksverhoudingen zijn meestal stabiele relaties en twee zulke ozonmoleculen vormen al gauw weer drie zuurstofmoleculen, zeker wanneer UV-stralen het spel wat komen opstoken. Maar het gaat er om dat er een soort evenwicht ontstaat; zolang er maar genoeg nieuwe ozon gevormd wordt, maakt het niet uit dat ‘oude’ ozon opnieuw zuurstof wordt. En het is prachtig meegenomen voor ons mensen dat de UV-stralen daardoor ginder boven hun bezigheid hebben en ons gerustlaten. Probleem is dat wij mensen CFK’s en jumbojets en dergelijke de lucht ingestuurd hebben. Die scheikundige stoffen liggen op de loer en breken zelf de ozonmoleculen af. Eén chlooratoom (de C van CFK) kan duizenden ozonmoleculen afbreken vooraleer het verdwijnt uit de atmosfeer. De UV-stralen komen op hun weg geen ozonmoleculen meer tegen en bereiken zo het aardoppervlak. Woe to you als ge zo’n gefrustreerde bende UV-stralen tegenkomt…

Ozon op straatniveau daarentegen beschermt ons niet tegen de schadelijke UV-stralen. Erger nog, die driehoeksrelaties grijpen alles aan om ruzie mee te maken, zelfs al zijn het dan uw longblaasjes. Ge moet dat niet hebben, ozon op straatniveau.

Aan de andere kant…

De minister van Justitie van Californië vervolgt zes Amerikaanse en Japanse autoconstructeurs voor hun bijdrage tot de opwarming van het klimaat. De klacht is gericht tegen Chrysler Motors Corporation, General Motors Corporation, Ford Motor Company, Toyota Motor North America, Honda North America, Inc. en Nissan North America. Volgens de minister zijn de uitlaatgassen de snelst groeiende oorzaak van koolstofuitstoot die bijdraagt aan de opwarming van het klimaat, maar weigeren de overheid en de constructeurs er iets aan te doen. Het is de hoogste tijd dat ze op hun verantwoordelijkheden worden gewezen.

(Bron: De Standaard 21/09/2006)

Ik ben zéér benieuwd naar de uitkomst van de klacht… Al kan het misschien betekenen dat auto’s duurder worden. Al zou ik dan liever zien dat er meer auto’s komen zoals de Toyota Prius, die toont dat er toch iéts wordt gedaan. Maar dat ze die auto’s dan direct wat restylen; de Prius valt namelijk niet in de smaak bij mijn vrouw. Want ik heb onlangs ergens gelezen, waar weet ik niet meer, dat vrouwen altijd het laatste woord hebben bij de aankoop van een nieuwe wagen…